Qua phần hướng dẫn luyện tập, giúp các em nắm được những biểu hiện về sự trong sáng của tiếng Việt qua việc tìm hiểu những tác phẩm. Ngoài ra, để làm phong phú thêm kiến thức cho bản thân, các em có thể tham khảo thêm bài soạn Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt tóm tắt.

2. Tóm tắt nội dung bài học

• Biểu hiện Sự trong sáng của tiếng Việt:
  • Nói hoặc viết đúng chuẩn mực, đúng quy tắc của tiếng Việt.
  • Không cho phép pha tạp, lai căng một cách tùy tiện những yếu tố của một ngôn ngữ khác.
  • Sự trong sáng của tiếng Việt cũng biểu hiện ở tính văn hóa, lịch sử của lời nói.

3. Soạn bài Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt

Câu 1: Tính chuẩn xác trong việc dùng từ ngữ của Hoài Thanh và Nguyễn Du khi lột tả tính cách các nhân vật trong Truyện Kiều.

• Các từ ngữ mà nhà văn dùng để thể hiện tính cách nhân vật đều rất phù hợp. Cách nói giàu hình ảnh, súc tích, lột tả đúng thần thái và tính cách của các nhân vật. Cụ thể:
  • Từ ngữ của Hoài Thanh:
    • Chàng Kim: rất mực chung tình.
    • Thúy Vân: cô em gái ngoan.
    • Hoạn Thư: người đàn bà bản lĩnh khác thường, biết điều nhưng cay nghiệt.
    • Thúc Sinh: anh chàng sợ vợ.
    • Từ Hải: chợt hiện ra, chợt biến đi như một vì sao.
    • Sở Khanh: cái vẻ chải chuốt dịu dàng.
    • Bọn nhà chứa: cái xã hội ghê tởm đó sống nhơ nhúc.
• Từ ngữ của Nguyễn Du:
  • Tú Bà: nhờn nhợt màu da.
  • Mã Giám Sinh: mày râu nhẵn nhụi.
  • Bạc Hà, Bạc Hạnh: miệng thề xoen xoét.

Câu 2: Đặt lại các dấu câu vào vị trí thích hợp để đảm bảo sự trong sáng của đoạn văn.

• Đặt dấu chấm (.) giữa hai dòng sông (ở dòng chữ đầu) - Đặt dấu chấm (.) sau những dòng nước khác (ở dòng chữ thứ hai) - Đặt dấu phẩy (,) sau dòng ngôn ngữ cũng vậy (ở dòng chữ thứ hai):
  • Cách 1: "Tôi có lấy ví dụ về một dòng sông. Dòng sông vừa phải trôi chảy vừa phải tiếp nhận – dọc đường đi của mình – những dòng nước khác. Dòng ngôn ngữ cũng vậy – một mặt nó phải giữ bản sắc cố hữu của dân tộc nhưng nó không được phép gạt bỏ từ chối những gì mà thời đại đem lại."
  • Cách 2: "Tôi có lấy ví dụ về một dòng sông. Dòng sông vừa phải trôi chảy vừa phải tiếp nhận (dọc đường đi của mình) những dòng nước khác. Dòng ngôn ngữ cũng vậy: một mặt nó phải giữ bản sắc cố hữu của dân tộc nhưng nó không được phép gạt bỏ từ chối những gì mà thời đại đem lại."

Câu 3: Nhận xét về việc dùng từ nước ngoài trong đoạn văn.

• Các từ nước ngoài được dùng trong đoạn văn trên là: Microsoft, fan, file, hacker, Cocoruder
• Trong đó:
  • Các từ Microsoft, Cocoruder là tên công ty, danh từ tự xưng ⇒ nên sử dụng.
  • Các từ: fan, file, hacker ⇒ có sự lạm dụng từ nước ngoài (tiếng Anh). Trong tiếng Việt các từ này có từ tương đương về nghĩa để thay thế ⇒ nên sử dụng tiếng Việt để người đọc dễ hiểu hơn.
• Thay thế lần lượt:
  • Fan = người hâm mộ.
  • File = tập tin.
  • Hacker = tin tặc.

Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài giảng Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt  để nắm rõ bài học hơn.

 QUAY VỀ MỤC LỤC  <===

Hướng dẫn soạn bài " Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt" - Văn lớp 12

Soạn bài Tuyên Ngôn Độc Lập của Hồ Chí Minh Phần 1 Tác giả - Ngữ văn 12 Soạn bài Viết bài làm văn số 1: Nghị luận xã hội - Ngữ văn 12